Wonen: vijf adviezen voor beleidsmakers

Wonen is voor de mens van essentieel belang. Dat komt omdat wonen een directe relatie heeft met het vervullen van de basisbehoeften. In de Publicatie is in hoofdstuk 5 een inclusieve route naar wonen uitgewerkt. Voor iedereen geldt natuurlijk dat wonen belangrijk is voor een goed leven, daarom staan aan het eind van het hoofdstuk, in paragraaf 5.5, vijf adviezen voor beleidsmakers. Deze luiden als volgt.

1. Breng meer systematiek aan in het beleid rond wonen voor kwetsbare mensen. De routekaart in paragraaf 5.3.2, bestaande uit acht achtereenvolgende stappen, kan hierbij behulpzaam zijn.
2. Het is belangrijk dat woningcorporaties en gemeenten hun rol nemen in mensen zichzelf te kunnen laten zijn, door de toegang tot wonen, huurbescherming en keuzevrijheid structureel te regelen.
3. Vaak kunnen mensen met een beperking niet zelfstandig wonen zonder dat zij gebruik kunnen maken van maatwerkvoorzieningen. Realiseer, in lijn met het VN-verdrag, dit maatwerk en eventuele verdere ondersteuning zo veel mogelijk binnen algemene voorzieningen. Pas als het niet anders kan, komen speciale voorzieningen in aanmerking. Deze mogen niet leiden tot isolatie en segregatie, zoals bijvoorbeeld het geval kan zijn in een speciale woonvoorziening. Individuele ondersteuning moet flexibel genoeg zijn om zich aan te passen aan de behoeftes van degene die van de voorziening gebruik maakt, en niet andersom.
4. Wees je als gemeenten bewust van je taak om ondersteuning aan mensen in te richten volgens het mensenrechtenmodel en het te plaatsen in een breed beleidskader waarin wordt gewerkt aan een inclusieve samenleving, met inclusief onderwijs, eigen keuzen, afbouw van institutionele zorg en de opbouw van een adequate zorginfrastructuur die ook mensen met ernstige beperkingen adequaat in hun participatie ondersteunt. Houd rekening met de eventuele  beperkingen in zelfredzaamheid en hulpbronnen, zoals die  bijvoorbeeld gelden voor mensen met een verstandelijke beperking.
5. Het is niet voldoende als mensen met een beperking zelfstandig kunnen wonen. Ook de samenleving daaromheen moet toegankelijk zijn, zowel fysiek als sociaal:
   – Voorzieningen moeten goed bereikbaar en toegankelijk zijn. Er mag dus geen sprake zijn van discriminatie.
   – Voorzieningen moeten ook van binnen fysiek toegankelijk zijn.
   – Voorzieningen moeten economische toegankelijk zijn, dat wil zeggen voor iedereen betaalbaar.
   – Inwoners moeten toegang hebben tot informatie over diensten en voorzieningen en moeten deze informatie ook kunnen ontvangen en verspreiden.
   – De omgeving moet de mogelijkheid bieden tot sociale inclusie.