Leren en ontwikkelen is de kern van dagbesteding

Het versterken van talentontwikkeling, werk en meedoen midden in de maatschappij zijn belangrijk bouwstenen om je eigen leven in te kunnen richten. Niet voor niets zijn dit centrale thema’s in het Visiedocument Gehandicaptenzorg 2030 van de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN). Gelukkig zijn er al veel goede voorbeelden in de gehandicaptenzorg te vinden om met elkaar over in gesprek te gaan. Dit doet de VGN in de LABs 2030. Het eerste Lab 2030 ging over het thema talentontwikkeling. Aanwezig waren personen van Parc Spelderholt en Pluryn.

Het leren stopt nooit

De eerste vraag was: hoe ben jij binnen jouw organisatie bezig het beste in mensen naar boven te halen? Anouschka, Isabelle en Fabian wonen op Parc Spelderholt samen met andere studenten van de academie. Ze volgen een leergang in de horeca, dienstverlening of onderhoud. Door de combinatie van woonbegeleiding en werkbegeleiding leren ze daar eigenlijk 24 uur per dag. Dat is nodig, want na het voortgezet speciaal onderwijs of een praktijkopleiding zijn jongeren met een beperking nog lang niet uitgeleerd. De vader van Fabian vertelt dat Fabian grote stappen zet in zijn zelfstandigheid. Hij gaat zelf met de bus en de trein en neemt veel meer initiatieven om dingen zelf uit te zoeken. Daardoor ontwikkelt niet alleen Fabian zelf, zij ontwikkelen ook als gezin.

Jaag dromen na

Leroy had een droom om buschauffeur te worden. Maar dat is vanwege zijn beperking niet mogelijk. Met zijn participatiecoach van Pluryn besprak hij deze droom. Welk werk komt hier zoveel mogelijk bij in de buurt? Samen vonden ze de oplossing. De eerste stap, het halen van zijn rijbewijs was een grote uitdaging, vooral het theorie-examen. Maar dat is gelukt. Inmiddels werkt Leroy als koerier en is in dienst bij Pluryn. Hij bezorgt brood en pakketjes. Leroy rijdt rond in een Transporter en voelt zich vrij achter het stuur. Het advies van Leroy: ‘Blijf proberen je droom na te jagen en neem je tijd’.

Dagbesteding of werk?

Het woord dagbesteding past gevoelsmatig niet van wat er gebeurt op Parc Spelderholt of bij Pluryn. Het heeft een negatieve bijklank. Dat geldt ook voor het woord cliënt. Men is op zoek gegaan naar andere woorden die wel passend zijn. Bij Parc Spelderholt gebruiken ze de woorden ´academie´ en ´student´. Pluryn kiest voor ´werk´ en ´medewerkers´. Dat dagbesteding en cliënt woorden zijn die over de houdbaarheidsdatum heen zijn, wordt onderschreven door de vele deelnemers die meekijken met het Lab 2030. De door hen genoemde alternatieven zijn ‘onze werkplek’, ‘collega’s’ en ‘Werk en Activiteiten’.

Wat er kan op Parc Spelderholt of bij Pluryn, dat kan nog niet overal. Veel organisaties zijn bezig met het zetten van stappen in de ontwikkeling van dagbesteding. Een aantal tips:

• Zorg dat geleerde ervaringen thuis of op een vervolgplek vastgehouden worden.
• Voor medewerkers betekent het dat hun rol verandert. Begeleiden met de handen op de rug. Mensen mogen leren door ook een keer het eten aan te laten branden of om die rode sok bij de witte was te doen. Dat is ook een belangrijke ervaring!
• Kijk naar mogelijkheden. Denk continue na over hoe je ontwikkeling kan stimuleren. Maak het klein en praat erover.
• Zet participatiecoaches in.
• Geef vertrouwen. Geef mensen letterlijk de sleutel van de poort.
• Kleur buiten de lijntjes als organisatie en neem verantwoorde risico’s.
• Neem de tijd. Soms zijn het trajecten van jaren maar iedereen verdient het om de tijd te krijgen om te leren in de praktijk.
• Vier de successen. Dat kan door het organiseren van een bijeenkomst met een taart of het uitreiken van een certificaat.
• Zorg voor continuïteit in de betrokkenheid van professionals. Dan ontstaat er vertrouwen en leer je elkaar kennen zodat het leerproces zo optimaal mogelijk wordt.
• Heb lef, ga uit van talent en van mogelijkheden.

 

Bron: website VGN, bericht op 7 oktober 2021